Innerlijke ruimte is een kwaliteit waardoor je emoties als angst, woede verdriet, plezier en liefde
tot je toe kunt laten zonder dat je erdoor meegesleept wordt.
Bron:Van levenskunst tot stervenskunst door Carlo Leget (2008)
Innerlijke ruimte is veranderlijk. Het ene moment heb je meer innerlijke ruimte dan het andere.
Als je lekker in je vel zit, ervaar je innerlijke ruimte. Je reageert op gebeurtenissen met humor of mildheid. Je kunt het relativeren en van meerdere kanten bekijken. Je kunt bij de ervaring en de emoties/gedachten die het bij je oproept, eenvoudig aanwezig zijn.
Als je niet lekker in je vel zit, ervaar je weinig ruimte. Je reageert geïrriteerd, boos of teleurgesteld op gebeurtenissen. Je geeft anderen of jezelf de schuld van de pijn die je ervaart. Je identificeert je met de gebeurtenis. Je trekt het je persoonlijk aan. Je vergroot de pijn door piekergedachten, worstelvragen (Waarom ik? Had ik maar? Etc.), analyses en oordelen naar jezelf (ik kan ook niks, ik ben waardeloos) en anderen. Je maakt je eigen drama. In de Acceptance en Commitment Therapie noemen ze dit vieze pijn. Eckart Tolle noemt dit het voeden van je pijnlichaam.
Welk gesprek verloopt lekkerder?
Een voorbeeld: Je rijdt naar een werkafspraak en komt in de file. Het ziet ernaar uit dat je het niet op tijd gaat komen. Hoe reageer jij?
- Je moppert dat je te laat vertrokken bent en nog moest tanken. De kinderen schoten ook niet op, denk je. Je stelt het bellen uit en hoopt dat jetoch nog op tijd komt. Continue erger je jezelf aan het verkeer, wisselt van baan in de hoop zo de snelste baan te hebben. 1 minuut voor de afgesproken tijd, besluit je toch maar te bellen. Je ontdekt dat je telefoon onder in je tas zit en je ook het telefoonnummer niet hebt. Je noemt jezelf een kluns. En het was al zo lastig om een afspraak te maken. Dan remt de auto voor je plotseling en knal je er bijna boven op… Je komt 20 minuten te laat bij de klant binnen rennen.
- Je baalt dat je te laat komt. Je belt naar de afspraak en vertelt van de file en overlegt met de klant wat het handigst is om te doen. Het is geen probleem, dat je later komt. Je zet een muziekje op, zingt lekker mee en vervolgt je weg. Je haalt bij een bakker iets lekkers als bedankje voor het begrip.
Beide reacties zijn herkenbaar voor mij. Hoe ik reageer heeft te maken hoe goed ik heb gezorgd voor mijn innerlijke ruimte.
Voeden van je innerlijke ruimte
Je kunt je innerlijke ruimte bewust voeden. Ieder heeft zijn eigen voedingsbronnen. Waarschijnlijk gebruik je er al een paar onbewust.
Zo werd ik mij bewust dat sporten voor mij een ruimte schepper is. Mijn man was een week klimmen in de Alpen. Hierdoor kon ik in de avond niet sporten, aangezien ik thuis moest blijven voor mijn zoon. Gedurende de week werd ik op het werk steeds kribbiger tegen mijn collega’s.
Door te sporten laat ik emotionele spanning die zich in mijn lijf heeft vastgezet los en creëer ik innerlijke ruimte.
Een andere voedingsbron voor mij is mindfulness meditatie. Afgelopen week ben ik gestart met 10 weken geen TV kijken. Een experiment om de gewoonte te doorbreken. En dat valt tegen. Ik had een drukke werkweek achter de rug. Moe kwam ik thuis en wilde voor de TV ploffen. Heerlijk gedachteloos zijn. Hmmm dat kon dus niet. Dus dacht ik, ah dan neem ik een biertje en chips. Behoeftig als ik was naar een snelle bevrediging.
Uiteindelijk drong het tot me door, dat ik de moeheid en onrust van de werkdruk niet wilde voelen en probeerde te verdringen. Toen ik me dat bewust werd, ben ik liggend gaan mediteren. Met mildheid kon ik bij de onrust en de wilde gedachtestroom aanwezig zijn. Daarna heb ik heerlijk geslapen.
Andere bronnen voor mij zijn gesprekken met vrienden, lezen, leren, kunst kijken, tekenen, schilderen of kleien, documentaires kijken. Wat zijn jouw bronnen?
Welke signalen geven jou aan dat je innerlijke ruimte verkleint?
Naast weten wat je bronnen zijn om je innerlijke ruimte te vergroten, is het belangrijk te herkennen wanneer je ze nodig hebt. Oftewel te voelen wanneer je innerlijke ruimte verkleint.
Hier speelt voor mij mindfulness een cruciale rol. Met mindfulness neem je jezelf met open mildheid waar. Hierdoor wordt je bewust hoe je reageert op situaties. Je wordt bewust van je manier van ademhalen, spanning in je lichaam, je emoties en je gedachten.
Door je gedachten waar te nemen, neem je neem waar hoe je je pijnlichaam voedt en je innerlijke ruimte verkleint. Mijn belangrijkste signalen zijn, kortaf, kribbig reageren naar anderen, gevoel van onrust, een herhalende gedachtegang in mijn hoofd, die keer op keer dezelfde nog openstaande taken doorneemt, een gevoel van moeten i.p.v. willen.
Meditaties als de bodyscan, bewust ademhalen, de 3 minuten ademhaling zijn voor mij nuttig om te voelen en mijn gedachten waar te nemen en zo op tijd mijn innerlijke ruimte te voeden.
Het bewust waarnemen geeft mij keuzemogelijkheden:
- De keuze om te stoppen met het voeden van mijn gedachtestroom en er telkens (zonder oordeel) weer uit te stappen.
- De keuze om zonder oordeel mijn pijn/onrust/boosheid/verdriet te ervaren. Door er stil bij te zijn.
- De keuze om mijn innerlijke ruimte te voeden. Bijvoorbeeld door te kiezen voor sport of ontspanning in plaats van de presentatie voor mijn werk af te maken.
